حلال های صنعتی و کاربردهای آنها
حلال یک مخلوط شیمیایی مایع است که به سرعت تبخیر میشود و از چندین جزء تشکیل شده است که منشاء آلی و معدنی دارند . حلال شیمیایی توانایی حل کردن مواد آلی و ایجاد مخلوط همگن با آنها را دارد . آشنایی با حلال ها و کاربردهای آنها ، مهمترین حلال صنعتی ، شناخت انواع حلال و حل شونده ، مطالعه حلال های آلی و کاربرد آنها لازمه کار کردن با انواع حلال شیمیایی می باشد .
حلال ها و کاربردهای آنها در زندگی روزمره
رقیق کردن مواد رنگ و لاک و قوام دادن مطلوب به آنها قبل از اعمال روی سطح از کاربرد حلال ها در زندگی روزمره است . برخی مواد هم قابلیت حل شوندگی ندارند مانند لوریک اسید که در آب هم حلالیت بسیار کمی دارد. انواع خاصی از رنگ ها نیز وجود دارند که نیازی به استفاده از حلال ندارند . آنها غلظت بالا و شرایط نگهداری خاصی نیاز دارند .
انواع حلال و حل شونده باید چندین شرط را داشته باشند:
اولا عدم واکنش با رنگها و لاک ها و سرعت تبخیر پس از اعمال روی سطح باید از ویژگیهای اصلی هر حلال باشد . ثانیا مخلوط کردن حلال رنگ باید بدون تلاش زیادی انجام شود و مخلوط یکدست شود .
حلال رنگ
حلال مواد باید فقط در مرحله استفاده از رنگ ، روی سطح تاثیر بگذارد وبه کندی تبخیر شود . علاوه بر این برای چربی زدایی یا تمیز کردن سطوح قبل از اعمال رنگ و لاک استفاده می شود .
آنها به راحتی ابزار کار مانند برس ، غلطک و مخزن رنگ را تمیز می کنند . همچنین با کمک یک حلال ، رنگ به راحتی از بدن انسان نشسته می شود. هر رنگ و لاکی نیاز به نوعی خاص از حلال دارد که برای آن مناسب است . با انتخاب صحیح حلال، مخلوط یکنواخت می شود و در حین کار تجزیه نمیشوند و به راحتی روی سطح اعمال میشود.
حلالها دو نوعند: منشا آلی و منشا معدنی
حلال های معدنی ، مانند حلالهای آلی محبوب نیستند حلال های معدنی به شکل آمونیاک مایع ، آب ، مشتقاتی از مواد آمین ، نمکها ، محلولهای فسفریک و غیره مشخص میشود .
حلال های آلی و کاربرد آنها
حلال های آلی با توجه به خواص فیزیکی شان به سه دسته تقسیم می شوند : به راحتی تبخیر میشوند ، فراریت متوسط دارند، سخت فرارند. در ادامه به توضیح حلال های آلی و کاربرد آنها می پردازیم .
گروه اول شامل حلال هایی به شکل بنزن و الکل سفید است. استفاده از آن ها با رقیق شدن رنگ و روغن ، لاک یا لعاب یا رنگهای مبتنی بر اکریلیک همراه هستند . اکثر حلال های این گروه قابل اشتعال هستند . بنابراین در فرآیند کار با آنها باید اقدامات احتیاطی ویژهای را رعایت کرد ، به ویژه دوری از آتش و قرار گرفتن در معرض دمای بالا .
حلالهای فرار
حلالهای فرار متوسط به شکل نفت سفید ارائه میشوند. استفاده از آن در فرآیند روشن کردن رنگ های روغنی و اکریلیک مناسب است .
استفاده از یک رقیقکننده سخت فرار به شما امکان میدهد لاک ، لعاب یا رنگ روغن را رقیق کنید .
معایب حلال های آلی
یک حلال شیمیایی مانند تینرها با عدم فعالیت و وجود بوی تند مشخص میشود . عیب اصلی حلال با منشا آلی ، حفظ طولانی مدت بوی نامطبوع است . با کمک بخارات حلال های خاص ، مخلوط های انفجاری سازماندهی میشوند . بنابراین رنگ هایی که قابلیت رقیق شدن دارند ، از محبوبیت بیشتری برخوردارند . اما برای مناطق آب و هوایی سرد قابل استفاده نیستند ، زیرا آنها در سرما و یخ ناپایدارند .
ترکیب حلال ها
حلال هایی که به عنوان رقیق کننده استفاده می شوند ، مخلوط یا ماده را برای استفاده بیشتر مناسب میکنند .
انواع حلال و حل شونده رنگ و لاک
روح سفید(وایت اسپریت) ، محلول بنزین ، مخلوطی از بنزین نفتی ، حلال نفتی ، محلول سقز ، الکل اتیلیک ، محلولی با منشاء اتیل استات . در ادامه به توضیح حلال های آلی و کاربرد آنها می پردازیم .
اتیل الکل: برای تولید اتیل الکل از روش هیدراتاسیون اسید سولفوریک با اتیلن استفاده می شود . همچنین در ساخت حلال یا مواد پلاستیکی استفاده می گردد .
تینر: تینر از نظر ظاهری مایع بیرنگ با بویی خاص است و هیچ ناخالصی در آن وجود ندارد .
الکل اتیلیک: الکل اتیلیک اثر مخرب بر بدن انسان دارد. بنابراین استفاده طولانی مدت از آن باعث مسمومیت خطرناک می شود. علاوه بر این الکل ماده بسیار قابل اشتعالی است و ممکن است در دمای ۴۰۲ درجه خود به خود آتش بگیرد.
سقز: دیگر حلال شیمیایی از صمغ کاج به دست می آید . این ماده یک ماده خام برای ساخت حلال ها یا محصولات سنتز آلی است . این ماده یک مایع فرار است که دارای بویی خاص و سفید رنگ می باشد ، که در آب حل نمی شود و به راحتی مشتعل میشود . (در دمای ۱۶۰ درجه)
روح سفید(وایت اسپریت): مایع روغنی بی رنگ است که بویی شبیه نفت سفید دارد . قابل اشتعال است ، قابلیت انحلال بالایی دارد ، برای بسیاری از رنگ و لاک ها بسیار مناسب است و به دلیل قیمت مناسب آن در بین مصرف کنندگان بسیار محبوب است .
بنزن نفتی: بوی خاص و کیفیتهای متفاوتی دارد و در دمای ۵۶۰ درجه مشتعل میشود و قابلیت حل در محلولهای آبی و گلیسرول را ندارد . بنزین نفتی ، حلال شیمیایی است که تعامل خوبی با نفت ، بنزین ، سقز یا نفت سفید دارد .
سمیت حلال های آلی
حلال های آلی بسیار سمی هستند و تاثیر منفی بر سلامت انسان دارند و هنگام کار با آنها باید قوانین خاصی را رعایت کرد. مهمترین نکته وجود تهویه در محل کار است که باید مداوم کار کند و استفاده از ماسک تنفسی و لباس مخصوص که از تماس مستقیم با حلال جلوگیری می کند . اکثر آنها قابل اشتعال هستند و میتوانند مخلوط های انفجاری تولید کنند .
برای نگهداری انواع حلال و حل شونده ، زیرزمین یا انبارهای مخصوص در نظر گرفته میشود .
حلال های آلی و کاربرد آنها
حلال ها با منشا آلی به سه گروه تقسیم میشود:
مواد هیدروکربنی ، حلال های مبتنی بر الکل ، انواع حلالهای استری
حلال های هیدروکربنی
روح سفید: اگرچه خاصیت حل کنندگی بالایی ندارد ، اما به دلیل بی ضرر بودن و قیمت آن برای رقیق کردن بسیاری از رنگ ها و لاک ها کاربرد فراوانی دارد .
بنزن نفتی: محلول در آب نیست ، دارای بویی قوی و ترکیبات کاملا کربنی ترکیب می شود . هنگام استفاده از آن می تواند بخارهایی را منتشر کند که برای بدن انسان مضر است .
سقز: از سقز میتوان برای رقیق کردن رنگ و لاکهای بتونه یا روغنی استفاده کرد .
تولوئن چیست؟
تولوئن با نام تولوئل نیز شناخته می شود. تولوئن یک هیدروکربن معطر است . این یک مشتق بنزن تک جایگزین است و از یک گروه متیل یعنی شده است که به یک گروه فنیل متصل است. نام سیستماتیک IUPAC تولوئن متیل بنزن است. خرید تولوئن عمدتاً به عنوان ماده اولیه صنعتی و حلال انجام می شود.
این یک حلال رایج مانند رنگ ها، رقیق کننده های رنگ، درزگیرهای سیلیکونی، بسیاری از واکنش دهنده های شیمیایی، لاستیک، جوهر چاپ، چسب ها (چسب ها)، لاک ها، دباغ کننده های چرم و ضدعفونی کننده ها است.
کلروفرم:
کلروفرم به عنوان یک حلال استفاده می شود . ماده ای که به حل شدن سایر مواد کمک می کند . همچنین در صنعت ساختمان ، کاغذ و مقوا و در تولید آفت کش ها استفاده می شود . از کاربردهای دیگر آن می توان به عنوان حلال برای لاک ها ، جلا دهنده کف ، رزین ها ، چسب ها و چربی ها استفاده می شود . برای خرید کلروفرم با ما در تماس باشید .
تیتان:
تیتان به نوعی یک حلال و پر کننده مناسب برای حل کردن روغن ، گریس و مواد پتروشیمی است. از تیتان برای تمیز کردن بتون، چوب، فلز، سنگ و شیشه استفاده می شود. برای خرید تیتان با ما تماس بگیرید.
اگر می خواهید مهمترین حلال صنعتی را بشناسید ، در ادامه با ما همراه باشید .
حلال های مبتنی بر الکل ، مهمترین حلال صنعتی
این گروه از حلال ها که بر پایه الکل هستند خاصیت ضدعفونی کنندگی خوبی دارند و در ساخت محلول های ضد عفونی کننده بیشتر از این مواد استفاده می شود. عبارتند از:
الکل اتیل:
دارای بوی خاص است و در دمای بالا مشتعل میشود.
الکل بوتیل:
با رنگها و لاکهای نیتروسلولزی همراه است و گاهی برای سطوح استفاده میشود . دارای بافتی صاف است و سزوح را براق میکند و باعث سفید شدن هم نمیشود .
متانول یا متیل الکل:
متانول مایع ، شفاف ، بدون بو است و به سبب تبخیر طولانی با مواد نیترو لاک بسیار خوب تعامل میکند. پس از استفاده ، کیفیت سطح را بالا میبرد و باعث صافی و براقی آن می شود . به همین دلایل مهمترین حلال صنعتی به شمار می آید .
حلال های استری
استرها عبارتند از:
متیل استات:
مایع است ، سریع تبخیر می شود ، به راحتی می جوشد و بسیار سمی است .
اتیل استات:
بوی مطبوعی دارد ، سریع تبخیر میشود و سرعت جوش کمی دارد . می توان از این ماده هم به عنوان مهمترین حلال صنعتی(حلال شیمیایی) یاد کرد .
بوتیل استات:
بوتیل استات دارای رنگ مایل به زرد است. در مدت طولانی تبخیر می شود، به همین دلیل زمانی استفاده می شود که لاک یا رنگ زمان بیشتری برای خشک شدن نیاز دارند.
آمیل استات ها:
این حلال ها شبیه بوتیل استات هستند، اما با بوی مطبوع و تبخیر آهسته از آنها متمایز می شود.
استون:
اگر بخواهید بدانید مهم ترین حلال صنعتی چیست ، پاسخ استون است . استون دارای بوی نامطبوع ، فراریت بالا و با خطر آتشسوزی همراه است. برای خرید استون با ما در تماس باشید.
مخلوطی از حلالها:
این نوع حلال ها برای رقیق کردن لاک های نیترو استفاده می شود . شناخت حلال ها و کاربردهای آنها برای استفاده بهتر از این مواد بسیار اهمیت دارد .
کیفیت پوشش پس از رنگ آمیزی به ترکیب مادهای که حلال از آن تشکیل شده بستگی دارد . اگر از حلالی که سریع تبخیر میشود ، استفاده می کنید ظاهر سزح کدر میشود . اما هنگام استفاده از موادی با تبخیر طولانی مدت ظاهر پوشش براق می گردد .
حلال اکریلیک
علاوه بر این ها باید حلال اکریلیک که رزینهای پلی اورتان را حل میکند ، از رنگهای اکریلیک دو جزئی یا پرایمر متمایز دانست . اگر چه بیشتر رنگ های اکریلیک با آب رقیق می شوند .
حلال تا حد زیادی فرایند خشک شدن را سرعت می بخشد . به علاوه سطح صاف تر می شود و هیچ لکه و سفیدی بر جای نمی گذارد . حلال اکریلیک مایع سفید رنگی است که بوی خاص و انواع متفاوتی دارد که سرعت خشک شدن آنها متفاوت است و استفاده از آن بستگی به اقلیم آب و هوایی و نوع سطح دارد .
حلال چسب
انواع حلال و حل شونده برای چسب ، زایلن ، استون ، اتیل استات و یا بوتیل استات هستند .جهت خرید زایلن با ما تماس بگیرید.
هدف اصلی حلال ها و کاربردهای آن ها در زندگی روزمره
۱)رقیق کردن رنگ ها و لا ک هایی که پایه ضخیم یا بسیار غلیظ دارند .
۲)تمیز کردن رنگ از روی لباس ها
۳)تمیز کردن ابزار مورد استفاده هنگام رنگ کردن
علاوه بر این ، استفاده از حلال ها در بسیاری از موارد انجام میشود . به عنوان مثال: استون همراه با سنتز پلی کربنات ، رزین یا مواد پلی اورتان همراه است . همچنین یک حلال عالی برای روغنها ، رزین های طبیعی ، گریس ها ، موم ها و لاستیک است . استون مهمترین حلال صنعتی به شمار می رود .
از دیگر حلال ها و کاربردهای آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
آب
بدون شک رایج ترین حلال در لوازم آرایشی به شمار میرود که میتواند نمکها ، اسیدها ، قلیاها و همچنین تعداد زیادی مواد آلی را در خود حل کند. اگر هم به اندازه کافی حل نشود میتوان با افزودن مقدار کمی الکل یا گلیسیرین خاصیت حلال بودن آب را بهبود ببخشد .
الکل
در محصولات آرایشی اغلب از انواع حلال و حل شونده استفاده می شود تا پاکسازی پوست را آسانتر کند مانند الکل، الکل یا اتانول به پوست احساس خنکی و طراوت می دهد و در عین حال ضدعفونی هم میکند. برای خرید اتانول با کارشناسان ما تماس بگیرید. در مواردی به جای اتانول از ایزوپروپیل الکل در مقادیر کم استفاده میشود .
گلیسیرین و بوتیل گلیکول
گلیسیرین و بوتیل گلیکول حلال های خوبی هستند و به نسبتهای مختلف با آب مخلوط می شوند. در این مقاله به توضیح حلال ها و کاربردهای آن پرداختیم. برای خرید بوتیل گلیکول با ما در تماس باشید.
هگزان
از خرید هگزان برای تولید پوشاک، کالاهای چرمی و چسب های سقف استفاده می شود. آنها همچنین برای استخراج روغن های پخت و پز از دانه ها (مانند روغن کانولا یا روغن سویا)، برای تمیز کردن و چربی زدایی انواع محصولات و در تولید پارچه استفاده می شوند.
هنگامی که می خواهید یک ترکیب غیر قطبی را حل کنید، هگزان یک حلال قوی است. اما، اگر میخواهید از هگزان برای حل کردن یک ترکیب قطبی استفاده کنید، بسیار ناموفق خواهد بود. با یک ترکیب قطبی، آب گزینه مطمئنتری نسبت به هگزان خواهد بود، زیرا آب قطبی است و میتواند راحتتر با ترکیب قطبی تعامل کند.
سوالات متداول مربوط به حلال های شیمیایی
۱) انواع حلال و حل شونده کدام است؟
برخی از نمونه های حلال های قوی عبارتند از: استون ، متیل اتیل کتون ، تولوئن و تری کلرواتیلن و زایلن.
۲) حلال مصنوعی چیست؟
حلال های مصنوعی آنهایی هستند که برای تولید شان نیاز است با سایر مواد شیمیایی واکنش داشته باشند.
۳)آیا الکل حلال است؟
اتانول که با نام اتیل الکل نیز شناخته می شود ، یک مایع قابل اشتعال و بی رنگ است که ظعمی تند دارد . این الکل که از طریق تخمیر تولید می شود به عنوان حلال استفاده میشود . اتانول مهمترین حلال صنعتی نیز هست .
۴)بهترین حلال کدام است؟
آب قادر است انواع مختلفی از مواد را حل کند. به همین دلیل است که به عنوان بهترین حلال شناخته می شود، زیرا بیش از هر مایع دیگری مواد را در خود حل میکند و این برای همه موجودات مهم است.